Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, tư duy phản biện được đánh giá là một trong những kỹ năng quan trọng mỗi người cần có. kỹ năng này sẽ giúp ích rất nhiều cho bạn trong việc thúc đẩy tính độc lập, nâng cao tính sáng tạo và tự tin giải quyết khó khăn trong cuộc sống.
Những điều cần tránh để phát triển tư duy phản biện
► Xem thêm: Cách rèn luyện kỹ năng tư duy sáng tạo hiệu quả
Giả sử bạn đã nghe một tin tức nổi bật trên mạng xã hội về một sự kiện quan trọng sắp diễn ra. Tuy nhiên, bạn bắt đầu cảm thấy nghi ngờ về tính đáng tin cậy của thông tin này. Vì có thêm luồng thông tin thứ hai rằng tin tức này chỉ đang câu like, câu view chứ không có thật.
Đầu tiên, bạn cần đặt ra những câu hỏi về nguồn tin này:
Tiếp theo, bạn cần phân tích cũng như kiểm tra nguồn thông tin này. Bạn xem xét các dấu hiệu có thể nguồn tin là giả mạo, có thể kiểm tra từ các nguồn tin khác đăng về sự kiện này có tính logic nguồn gốc đăng có rõ ràng thông tin hay không. Nếu không có nguồn thông tin chính thống xác nhận về sự kiện này, bạn hãy cảnh giác về độ tin cậy của tin tức đó.
Dựa trên các thông tin đã kiểm tra và sự nghi ngờ của bạn, bạn đưa ra kết luận rằng tin tức này không đáng tin cậy. Và thay vì chia sẻ thông tin mà bạn không tin tưởng hay đưa quyết định vội vàng, bạn quyết định theo dõi tình hình, tìm kiếm thêm nguồn đáng tin cậy và duyệt thông tin một cách khách quan và công tâm.
Nâng cao khả năng giải quyết vấn đề
Sở hữu kỹ năng phản biện giúp chúng ta chọn lọc, đánh giá thông tin, lập luận, bằng chứng 1 cách khách quan và logic. Để từ đó phát hiện vấn đề nhanh chóng, tìm ra giải pháp hiệu quả giải quyết các vấn đề phát sinh. Những người có tư duy phản biện kiên nhẫn và cam kết trong việc xử lý vấn đề.
Tư duy phản biện đóng vai trò quan trọng trong giải quyết vấn đề
Tham khảo: Tư duy giải quyết vấn đề là gì? Nâng cao tư duy giải quyết vấn đề
Kỹ năng tư duy phản biện giúp chúng ta đưa ra những ý tưởng hữu ích, mới lạ, sáng tạo phù hợp với vấn đề cần giải quyết. Nếu cá nhân sở hữu tư duy phản biện tốt có thể phân tích, đánh giá, khám phá vấn đề thông qua nhiều góc nhìn khác nhau. Từ đó mở ra cơ hội tìm kiếm các giải pháp, cách tiếp cận khác nhau, mới mẻ.
Kỹ năng phản biện khuyến khích đặt câu hỏi, thách thức các quan điểm thông thường. Từ việc tìm kiếm các góc nhìn mới mẻ, kích thích sự sáng tạo, mong muốn khám phá, tìm tòi và khả năng thích ứng của mỗi cá nhân.
Trong nền kinh thế hiện đại, công nghệ thông tin phát triển bùng nổ đặt ra những nhu cầu cao hơn về tư duy với mỗi người. Kỹ năng tư duy phản biện, phân tích thông tin đa chiều, khách quan để tích lũy kiến thức đa dạng, vận dụng trí óc linh hoạt để giải quyết vấn đề. Tất cả những điều này có ý nghĩa trong việc thúc đẩy nền kinh tế tri thức với những cải tiến phù hợp hơn.
Tư duy phản biện có tầm quan trọng lớn trong cuộc sống, công việc, học tập của mỗi người. Vì vậy chúng ta nên thường xuyên rèn luyện thông qua nhiều cách thức khác nhau:
Tư duy phản biện giúp thúc đẩy nền kinh tế tri thức vượt bậc
Rèn luyện khả năng lắng nghe
Hãy nhớ rằng, tư duy phản biện không chỉ là có những lập luận sắc bén, đánh giá vấn đề logic, mà còn thể hiện ở thái độ cởi mở và suy nghĩ khách quan trong mọi việc. Chính vì thế, để thực hành tư duy lập luận phản biện hiệu quả, bạn cần học lắng nghe những gì người khác nói không phán xét. Điều này giúp bạn đồng cảm với suy nghĩ, mong muốn của người tranh luận, để từ đó đưa ra ý kiến phản biện mang tính tích cực và đề xuất phương án thuận lợi cho đôi bên.
Tích cực đọc sách trau dồi kiến thức
Việc đọc nhiều tài liệu khác nhau, bao gồm sách, báo và các bài viết trên internet là một phần quan trọng trong quá trình rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện.
Sách là một nguồn thông tin phong phú và đa dạng, đọc sách giúp bạn tiếp xúc với nguồn kiến thức mới, khám phá góc nhìn mới và mở rộng tư duy. Bạn có thể đưa ra các lập luận, ý kiến và quan điểm khác nhau trong một vấn đề thông qua việc đọc sách và đánh giá chúng một cách khách quan.
Bạn có biết, việc đọc sách là cách tuyệt vời để tăng vốn từ vựng và cải thiện khả năng sử dụng ngôn ngữ. Khả năng sử dụng từ ngữ chính xác là việc thể hiện ý kiến và lập luận phản biện trở nên logic và sắc bén hơn.
Rèn luyện để có một não bộ khỏe mạnh và suy nghĩ tích cực
Một não bộ khỏe mạnh đòi hỏi phải có sự cân bằng giữa việc học hỏi kiến thức và việc nghỉ ngơi đúng thời điểm để sự hoạt động của não bộ duy trì một cách có hệ thống.
Một não bộ làm việc hiệu quả dẫn đến việc những luồng suy nghĩ sẽ mạch lạc, tiếp nhận kiến thức theo chiều hướng tốt và mở rộng được suy nghĩ liên quan đến các vấn đề khác. Tư duy phản biện sẽ phát huy mạnh mẽ khi tâm lý thoải mái, kiến thức tiếp thu dễ dàng và tiếp nhận kiến thức từ người đối diện chính xác hơn.
Sự tự tin luôn là cơ sở để các bạn thể hiện những khả năng của mình cũng như phát triển ngôn ngữ cơ bản, kỹ năng trong giao tiếp đem lại kết quả cao.
Nâng cao kỹ năng giao tiếp
Khả năng giao tiếp cũng có ảnh hưởng nhất định đến sự phát triển của tư duy biện chứng. Nếu bạn tiến hành một cuộc đối thoại hòa nhã, biết lắng nghe và dẫn dắt câu chuyện sẽ giúp người đối diện dễ dàng thấu hiểu nội dung muốn truyền tải, qua đó tăng tính thuyết phục họ chấp thuận quan điểm bạn đưa ra hơn.
Kỹ năng tư duy logic (Shibamoto Hidenori)
Tác giả Shibamoto Hidenori đã sáng tác ra cuốn sách mang tên “Kỹ năng tư duy logic”. Cuốn sách hướng dẫn chi tiết về cách phát triển tư duy logic. Nó giải thích các khái niệm cơ bản cũng như các ví dụ minh họa để độc giả hiểu rõ hơn về quá trình tư duy logic.
Tác giả giới thiệu nhiều kỹ thuật và công cụ có thể áp dụng trong việc phân tích vấn đề và xây dựng lập luận mạch lạc. Cuốn sách không chỉ tập trung vào lý thuyết mà còn đề cập đến cách áp dụng tư duy logic trong cuộc sống hàng ngày.
Tự kiểm tra và kết luận vấn đề thông qua minh chứng thực tế
Bạn cần phải xem xét và xác định tính chính xác của thông tin hoặc lập luận dựa trên minh chứng thực tế. Việc này giúp bạn đảm bảo rằng quan điểm hoặc quyết định của mình đều dựa trên thông tin đúng đắn, khách quan và công tâm nhất.
Cùng tìm hiểu thêm các bước tư duy phản biện giải quyết vấn đề
Tư duy biện luận chỉ dành cho cuộc tranh luận giữa 2 người trở lên
Điều này hoàn toàn không đúng. Cãi nhau thường xoay quanh vấn đề “Ai đúng, ai sai?”, nhưng tư duy biện luận là tìm ra “Lập luận nào là đúng, lập luận nào là sai?”. Hơn nữa, loại tư duy này là sự tranh luận xảy ra trong chính bản thân 1 người, với mối quan tâm về việc sắp xếp suy nghĩ có trước – có sau, đảm bảo chín chắn và toàn diện để lập luận vấn đề đúng đắn.
Mâu thuẫn là một trong những điều khó có thể tránh khỏi trong quá trình làm việc nhóm. Vậy làm thế nào để giải quyết mâu thuẫn để làm việc hiệu quả, tránh để ảnh hưởng đến kết quả công việc? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau. 1.…
Tư duy phản biện quan trọng trong nền kinh tế tri thức lớn mạnh
Khi nhu cầu xã hội đòi hỏi cao với sự phát triển của khoa học công nghệ hiện đại, những kỹ năng vận dụng trí óc và sự linh hoạt cao là cần thiết để xây dựng nền kinh tế về tri thức ngày một đi lên.
Khi những con người có tư duy phản biện tốt, các bạn sẽ thể hiện bản thân trong các lĩnh vực khác nhau và sự phát triển về kinh tế là điều dễ thế, tư duy phản biện đóng góp vào kinh tế tri thức thông qua việc các bạn trẻ tham gia các chương trình về kiến thức chuyên môn đạt kết quả cao hay qua những sáng tạo, phát minh về những vấn đề về công nghệ.
Và ta thấy được nhiều chương trình thực tế, hoạt động về tư duy phản biện cao và cuộc thi “thương vụ bạc tỷ” cũng là một minh chứng đòi hỏi tư duy phản biện am hiểu kiến thức cao của mỗi người.
